SharePoint Online İle İşinize Hızlı ve Ucuz Çözüm

Bulut Bilişimin çok fazla önem kazandığı günümüzde her geçen gün verisini ve servislerini buluta taşıyan firma sayısı artıyor. Yurt dışında oldukça popüler olan verinin bulutta durma fikri ülkemizde de yoğun olarak ilgi görmeye başladı ve pek çok firma yatırımlarını buluta kaydırmaya başladı. Fikir ilk başta biraz garip ve farklı geliyor. Nasıl farklı gelmez ki; Sunucu size ait değil, ortam size ait değil hatta verinizin nerede durduğunu bile biliyorsunuz. Biraz düşünüp olayın içine girmeye başlayınca aslında bulut bilişim ile ilgili oluşan bu soru işaretlerinin her birinin size avantaj olarak geri döndüğünü görüyorsunuz.

Sunucu size ait değil, evet ait değil bu sebeple sunucunun tamamının parasını ödemiyorsunuz ya da gelecekte kullanmayı planladığınız devasa alanın parasını ilk günden ödemiyorsunuz. Sistemlerin 365 gün 24 saat her zaman ayakta olması sizin probleminiz değil, siz sadece hizmet alıyorsunuz hizmet aldığınız firma istediğiniz alanı ve istediğiniz performansı size sunmak zorunda, nasıl mı sunuyor? Bu da sizin probleminiz değil siz sadece talep ediyorsunuz firma bunu en iyi şekilde gerçekleştirmeye çalışıyor. Sistem odası ısındı, klimalar çok ses yapıyor, güç kaynağı patladı, sistem odasını su bastı gibi sorunların hiç biri sizi ilgilendirmiyor, veriniz buluttaysa bunlar artık sizin probleminiz değil. Sistem yönetimi ile ilgili sorunlarınızı çözmek için çalışan sayınızı artırmanıza gerek kalmıyor, hatta sistem odası kurmak ve sistem odasının bakımı ile uğraşmak zorunda kalmıyorsunuz. Gördüğünüz gibi bulut bilişime geçme fikri firmanızı bir anda maddi açıdan oldukça avantajlı duruma geçirmeye başladı, buradan ettiğiniz karın bir bölümü ile de bulut çözümü kiraladığınızı varsayarsak aslında bulut bilişim ucuzun ötesinde neredeyse bedava bir hale gelebiliyor.

Dünyanın bulutu tercih etmeye başlaması ile birlikte büyük firmalar bulutta servis sağlama yarışına girdiler. Microsoft, Office 365 ile bu yarışta yine en önde olan firmalardan bir tanesi. Office 365 üzerinden kiralayacağınız lisanslar ile bir saat içerisinde firmanızın Active Directory’sini, Exchange Server’ını, Lync’ini ve SharePoint’ini oluşturmuş oluyorsunuz, hatta bunlara ek olarak kurumunuzun web sitesi de size hazır olarak sunuluyor. Nasıl? Yeterince hızlı bir çözüm değil mi? Sunucu, network, hat, personel maliyetlerini bir kenara bırakıyorum sadece Active Directory konfigürasyonunu bile bu kadar hızlı sürede gerçekleştiriyor olmanız mümkün değil. Office 365 üzerinde ihtiyacınıza göre hizmet satın alıp istediğiniz özellikleri kullanabiliyorsunuz. Her şeyi satın alabileceğiniz gibi sadece size gerçekten lazım olan ürünleri, kullanacak kullanıcı sayısı kadar aylık olarak satın alıyorsunuz. Gelecekte şirket ne kadar büyür? Ne kadarlık data alanına ihtiyacım olur? Yedeklerimi nereye alacağım? Gibi soruları düşünmek zorunda değilsiniz, bırakın Microsoft bunları sizin için düşünsün ve %99 uptime garantisi ile datanızı sizin için 5-10 futbol sahası büyüklüğündeki veri merkezlerinde saklayıp size hızlı ve kaliteli hizmeti versin.

Office 365’in lokomotiflerinden bir tanesi de SharePoint. Yıllardır değişik platformlarda SharePoint’in ne olduğunu, nerelerde kullanılabileceğini ve kuruma ne şekilde faydalar sağlayabileceğini anlatıyoruz. Belli bir boyutunu üzerideki firmalar hemen kendi sunucularında bir yer açıp SharePoint’in nimetlerinden faydalanmaya başlayabiliyorlar ama pek çok firmadan Lisans ve Sunucu maliyetleri ile ilgili sorular alıyoruz. Maalesef yeterli kaynak olmaması veya maddi anlamda bütçe ayrılamaması nedeni ile gerçekleştirilemeyen proje fikirleri ile karşılaştığımız oluyor. Aslında bu cümlenin zamanını geçmiş zamana kaydırıp “oluyordu” diyebiliriz.  SharePoint Online ile birlikte SharePoint kullanmak isteyen her firmanın bu amacına kolaylıkla ulaşabileceğine inanıyorum. Özellikle Amerika’daki firmalar bu nimetten uzun zamandır faydalanıyorlar. Bu senenin başlarından itibaren de Türkiye’de demo hesabı açabiliyoruz. Eğer hala bir demo hesabınız yoksa http://www.microsoft.com/tr-tr/office365/online-software.aspx adresinden bir kullanıcı oluşturup Office 365 dünyasında girebilirsiniz. Güzel haber: Yakında satın almaya da başlıyor olacağız. Gerekli alt yapı çalışmalarının tamamının bittiğini biliyorum artık Türkiye’deki 5 çalışanı olan bir firmanında SharePoint’i olabilecek. Peki SharePoint Online yani Office 365 üzerindeki SharePoint neler içeriyor? Gelin biraz daha detaylı olarak SharePoint Online’a göz atalım.

SharePoint Online tek başına iki derdinize çözüm oluyor. Bunlardan ilki Intranet. Kurumunuzun Intranet’ini kolay ve hızlı bir şekilde oluşturacağınız bir ya da bir kaç Site Koleksiyonu üzerine kurgulayabilirsiniz. Dokümanlarınızı hemen SharePoint Online üzerinde saklamaya başlayabilir ve birlikte çalışma platformuzu oluşturabilirsiniz. SharePoint Online’nın çözüm sunduğu bir diğer konu ise kurumunuzun web sitesi. Kurumunuzun web sitesini dakikalar içerisinde oluşturup, size sağlanan şablonlar ve araçlar ile isteğine göre kişiselleştirebilirsiniz.  Temelde bu iki çözümü sağlayan SharePoint Online’ın ana yönetim ekranı aşağıdaki şekilde görüldüğü gibidir. Alışık olduğumuz Central Administration Site’ın oldukça basit hali olan bu ekrandan SharePoint Online’ın içerdiği servisleri de görebiliyorsunuz.

Yukarıdaki resimden de görüleceği üzere; SharePoint Online üzeride Site Koleksiyonu düzeyindeki standart işlemleri, InfoPath formları yayınlama ve kullanma, Kullanıcı Profil bilgilerinin yönetimi, kurumunuza özel terim setleri oluşturma ve yönetme işlemlerini, dış veri kaynaklardan veri alıp dış veri kaynaklarına veri gönderme işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz. Bu sevislerin nasıl kullanıldığı ve her birinin ne amaçla kullanıldığı detayına bu yazımızda deyinmeyeceğiz. Bu servisler ilgili yeterli kaynakları MSDN ve sharepoint.microsoft.com üzerinden elde edebilirsiniz. Servislere göz attığınızda aslında bir şirket için gerekli olan minimum özelliklerin SharePoint Online üzerinde yer aldığını göreceksiniz. Burada site koleksiyonu yönetimi kendi sunucunuza kurduğunuz SharePoint’ten biraz daha farklıdır.

SharePoint Online Site Koleksiyonu Yönetimi

SharePoint Online’nın sağladığı avantajları temelde Intranet ve Internet olarak ikiye bölmüştük.
Sizlerinde tahmin ettiği gibi burada en az iki site koleksiyonundan bahsetmek durumundayız.

Yukarıdaki resimde SharePoint Online’ın Site Koleksiyonu yönetim ekranını görüyorsunuz. Burada dikkat ederseniz Site Koleksiyonları iki ayrı gruba bölünmütür. 1 tane oluşturabileceğiniz Web Site ve 1’den fazla oluşturabileceğiniz Internal yani New tuşunda da göründüğü gibi Private Site Koleksiyonları farklı gruptadır. İstediğiniz amaca yönelik Site Koleksiyonunu oluşturup bildiğiniz şekilde SharePoint’inizi yönetmeye başlayabilirsiniz. Kurumunuzun Web Sitesini yapılandırmak istiyorsanız website başığı altındaki site kolakesiyonuna, Inranet’inzi yapılandırmak istiyorsanız da Site Collections altındaki başlıkara tıklamanız yeterli olacaktır.

SharePoint Online ve Development

İçinde development olmayan bir SharePoint projesi genellikle çok nadir görünür. SharePoint size oldukça iyi bir development alt yapısı sağlar ve siz bu alt yapıyı kullanıp Visual Studio ile hızlı bir şekilde kod yazarsınız. Eğer sunucu elinizin altındaysa ve herhangi bir kısıtınız yoksa genellikle Farm Deployment yöntemini tercih edersiniz. Yani geliştirmiş olduğunuz çözüm tüm Farm’a deploy edilebilir ve tüm Site koleksiyonları bu çözümden etkilenir. Eğer Farm Deployment yöntemi ile kod geliştime olanağı varsa herhangi bir SharePoint Developer’ı muhakkak bu yöntemi tercih eder çünkü hem kod yazması kolaydır, hem de çok fazla kısıt yoktur. SharePoint Online’da ise maalesef size sunucu yönetimi verilmez, hatta siz WebApplication yöneticisi bile olamazsınız. SharePoint Online’da sizin elde edebileceğiniz en üst seviye yetki Site Koleksiyonu Yöneticisi’dir. Bu sebeple kod yazma gereksiniminiz olduğunda Farm Deployment yöntemini tercih edemezsiniz. Sizin yazdığınız kodlar sadece sizin Site Koleksiyonunuzu etkileyebilecek ve onun kaynak havuzu içerisinde çalışabiliyor olacaktır. SharePoint 2010 ile birlikte böyle bir kod geliştirme yöntemi de developer’lara sunuldu. Bu yöntemin adı Sandboxed Solutions’tır. Bu yöntem ile tabir caizse sadece kendi çöplüğünüzde ötüyorsunuz ve sizin yazdığınız kodda oluşacak bir problemden diğerleri etkienmiyor. Tabi yazmış olduğunuz kodu sadece Site Koleksiyon düzeyinde yayınlayabildiğiniz için diğer yönteme göre çok fazla kısıt olduğunu da vurgulamakta fayda var. Sonuç olarak SharePoint Online üzerinde development yapmak zor ama imkansız değil.

Büyük ihtimalle kafanızı kurcalayan bir soru daha var SharePoint Designer? SharePoint Designer ile SharePoint Online’a bağlanıp pek çok işlemi gerçekleştirebiliyorsunuz. Biz denemelerimizde Public WebSite’ın MasterPage’ini değiştirip tamamen farklı bir görünüm elde etmeyi bile başardık J

Görüleceği üzere SharePoint Online ile kendi sunucunuza kurduğunuz bir SharePoint’le gerçekleştireceğiniz temel işlemlerin çoğunu gerçekleştirebiliyorsunuz. Bulut’a geçmeyi ya da dokümanlarnızı buluta taşımayı planlıyorsanız Office 365 ve SharePoint Online’ı incelemenizde fayfa olacağını düşünüyorum. Demo hesabı açmak için www.Office365.com 'a girebilir ya da herhangi bir Microsoft Cloud Partner’ı ile iletişime geçebilirsiniz.